پرسشنامه های پایش

پایش چیست؟

پایش ارزیابی رشد کودک با در نظر گرفتن سن او است که با استفاده از پرسش نامه های معتبر جهانی انجام می شود.

 چرا پایش مهم است؟

بخش مهمی از رشد مغز انسان طی دوره کوتاهی در کودکی رخ می دهد و  مهارت هایی که کودک در هر مرحله می آموزد نشان دهنده رشد اوست. برای مثال اینکه کودک در چهارماهگی غلت بزند (مهارت حرکتی درشت)، در شش ماهگی دست خود را به سمت غذا ببرد (مهارت حرکتی ظریف)، در یک سالگی با به صدا درآمدن زنگ­ خانه به آیفون نگاه کند (مهارت شناختی)، در دو سالگی یک شعر کوتاه را با کمک مادر بخواند (مهارت کلامی) و در سه سالگی به بازی با همسالان خود تمایل پیدا کند (مهارت ارتباطی-اجتماعی) نشان دهنده رشد و تحول طبیعی و حرکت در جهت کسب استقلال است، همان چیزی که برای دستیابی به موفقیت در آینده بسیار مهم است.

از کجا بفهمیم که کودک ما رشد طبیعی یا متناسب با سن داشته است؟

برای این منظور لازم است تا مهارت های کودک در فاصله های سنی خاص با استفاده از روش های معتبر ارزیابی شود. نتایج ارزیابی ها می تواند به والدین کمک کند که علاوه بر اینکه از کارآیی روش های فرزندپروری خود آگاه می شوند و در ارتقا مهارت های فرزندپروری خود می کوشند، در صورتی که رشد کودک متناسب با سن او طبیعی نباشد مثلا اگر ارزیابی کودک سه ساله نشان دهد که از ورود به محیط های اجتماعی جدید و ناآشنا می ترسد، خودش درست غذا نمی خورد، لباس هایش را خودش نمی پوشد، نمی تواند برای مدتی حدود یک ساعت خودش را سرگرم کند و در انجام عملکردهای شناختی خاصی موفق نیست، از وجود مشکل آگاه شوند. در این موارد لازم است علت مشخص شود تا ضمن توجه دادن والدین به انجام اموری که به جبران ضعف مربوطه کمک می کند، از ایجاد پیامدهای منفی برای کودک جلوگیری شود. گاهی جبران این کاستی ها در سنین بالاتر مشکل است؛ برای مثال اگر کودک نتواند مداد را به درستی در دست گرفته و دایره رسم کند، در ارزیابی مورد توجه قرار گرفته و به والدین توصیه می شود اقدامات جبرانی خاصی را به عمل آورند و در صورتی که برای رفع آن اقدام نشود ممکن است کودک در سن مدرسه با مشکلات جدی مانند اختلال یادگیری در بخش نوشتاری مواجه شود.

هدف ما در طرح پایش چیست؟

به حداکثر رساندن قابلیت های کودکان از طریق:

• آگاه کردن خانواده ها از مراحل رشد و تحول کودک و ایفای نقش موثر و مسئولان
• انجام ارزیابی های منظم برای  شناسایی هرگونه تأخیر یا رشد ناهنجار
• مداخله به موقع و مناسب راهبردهای درمانی متناسب با ویژگی های فردی کودکان

طرح پایش چگونه انجام می‌شود؟

1. تشکیل پرونده روانشناختی کودک از سن ۴ ماهگی تا ۶۰ ماهگی
2. بررسی منظم و زمانبندی شده رشد مهارتهای مختلف کودکان (مهارت ارتباطی، حرکتی، شناختی و کلامی)
3. معرفی و ارائه کتب، بازیها و اسباب بازی های متناسب برای سنین مختلف
4. ارزیابی کودک وشناسایی نقاط ضعف و قوت
5. مشاهده بالینی کودک و ارتقا توانمندی های او در قالب کارگاه های مادر و کودک ( ۹ تا ۱۵ ماهگی، ۱۵ تا ۲۴ ماهگی، ۲۴ تا ۳۶ ماهگی)
6. انجام ارزیابی های تکمیلی مانند تست هوش از ۳ سالگی
7. ورود به مرحله درمانی کودک در صورت ضعف در مهارتهای مختلف ( حرکتی درشت و ظریف، کلامی، ارتباطی و شناختی)
8. آماده سازی کودک جهت ورود به مهدکودک در قالب برگزاری کارگاههای پیش مهد
9. کمک به والدین در انتخاب مهدکودک مناسب
10. ارائه مشاوره های تخصصی در زمینه مسائل همسران
11. ارزیابی های تکمیلی برای والدین شامل آزمون های طرحواره ای و تست های شخصیتی

مراحل و فرآیند پایش

• از تولد تا ۴ ماهگی
• از ۴ ماهگی تا ۲ سالگی به فاصله هر دو ماه یکبار ( ۲/ ۴/ ۶/ ۸/ ۱۰/ ۱۲/ ۱۴/ ۱۶/ ۱۸/ ۲۰/ ۲۲/ ۲۴ )
• از ۲ سالگی تا ۳ سالگی به فاصله هر سه ماه یکبار ( ۲۷/ ۳۰/ ۳۳/ ۳۶ )
• از ۳ سالگی تا ۵ سالگی به فاصله هر شش ماه یکبار ( ۴۲/ ۴۸/ ۵۴/ ۶۰ )