توانایی شمردن و عملکرد ریاضی

علاوه بر روزهای هفته و حروف الفبا، بزرگسالان معمولاً اعداد را نیز با کودکانشان تمرین می­کنند. پژوهش­های جدید نشان داده­ اند که برای افزایش مهارت ریاضی در کودکان پیش­دبستانی، تنها از حفظ خواندن اعداد کافی نیست. علاوه بر حفظ اعداد، کسب مهارت ریاضی نیازمند یادگیری اختصاص ارزش­های عددی به اشیا بر حسب یک ترتیب معین است و این متغیر مهمی است که به اکتساب مهارت­های ریاضی کودکان پیش دبستانی کمک می­کند. از حفظ خواندن اعداد با شمردن متفاوت است. وقتی که کودکان فقط از حفظ می­خوانند، تنها یک جمله را طوطی ­وار تکرار می­کنند اما وقتی که می­شمارند در یک فعالیت شناختی دیگر هم درگیر می­شوند که عبارت است از تطابق یک به یک اعداد با اشیاء.  پژوهش­ها نشان داده­اند کودکانی که در پیش­ دبستانی می­توانند تا ۲۰ بشمارند و اعداد را از حفظ تکرار کنند، در کلاس اول بالاترین نمره­های ریاضی را خواهند داشت. یادگیری شمردن باعث می­شود که کودکان در بدو ورود به دبستان، پایه­ ی ریاضی قوی­تری داشته باشند. بنابراین مهم است که کودکان تا جایی که امکان دارد با بسیاری از مهارت­های اولیه وارد دبستان شوند.

پژوهشگران معتقدند که بیشتر کودکان خانواده­های کم درآمد، به این علت مهارت­های ریاضی را یاد نمی­گیرند که والدینشان فکر می­کنند این مسائل را در دبستان یاد خواهند گرفت و معلمان نیز بر این عقیده­اند که کودکان این مسائل و مهارت­ها را در خانه فرا گرفته­اند و به این ترتیب بیش­تر این کودکان از یادگیری مهارت­ها باز می­مانند. این قضیه مشکل ­زاست چون هم والدین و هم معلمان مسئولیت این آموزش­ها را بر عهده نمی­گیرند و به این ترتیب کودکانشان بدون یادگیری مهارت­های لازم وارد دبستان شده و در آینده از کسب موفقیت در ریاضی باز می­مانند. بنابراین معلمان و والدین باید شمردن را در همه جنبه ­های زندگی کودکان وارد کرده و در موقعیت­های مختلف با کودکان تمرین کنند تا آن­ها در این مقوله مهارت پیدا کنند.

شمردن را در هرجایی می­توان یاد گرفت بنابراین پژوهشگران به والدین توصیه می­کنند که از هر موقعیتی برای آموزش شمردن به کودکان استفاده کنند. مثلاً در مواقعی که داستانی برای کودک خوانده می­شود، تعداد مرغابی­ها یا شخصیت­های داستان که در تصاویر کتاب موجود هستند یا مثلاً تعداد درختان، تعداد برگ­هایی که بر روی زمین افتاده، تعداد ماشین­های قرمز و … شمرده شوند تا کودکان این مهارت را در خود تثبیت کنند و به این ترتیب در آینده پایه ریاضی قوی­تری داشته باشند.

ترجمه و تنظیم:

 دکتر مریم صداقت / دکترای روان شناسی تربیتی

 نسرین اسماعیلیان / کارشناس ارشد روان شناسی